Τα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα των πατρίδων της Ανατολής

Κάλαντα Σμύρνης

Καλήν εσπέραν άρχοντες κι αν είναι ορισμός σας, Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλει
εν τω σπηλαίω τίκτεται εν φάτνη των αλόγων.

Κερά ψηλή, κερά λιγνή, κερά καμαροφρύδα, κεράμ’ όταν στολίζεσαι να πας στην εκκλησία,
έχεις και κόρην έμορφη που δεν έχει ιστορία.

Μηδέ στην πόλη βρίσκεσαι μηδέ στην Καισαρεία,
έχεις και γιον στα γράμματα, υγιόν και στο ψαλτήρι,
να τον ‘ξιώσει ο Θεός να βάλει πετραχήλι.

Βυζαντινά Κάλαντα

Άναρχος Θεός καταβέβηκεν,

και εν τη Παρθένω κατώκησεν.

Έρουρεμ, έρουρεμ, έρου, έρου, έρουρεμ, Χαίρε Δέσποινα!

Βασιλεύς των όλων και Κύριος,ήρθε τον Αδάμ αναπλάσασθαι.Έρουρεμ, έρουρεμ, Χαίρε Άχραντε!

Εξ Ανατολών Μάγοι έρχονται, δώρα προσκομίζοντες άξια. Έρουρεμ, έρουρεμ, Χαίρε Δέσποινα!

Σήμερον η κτίσις αγάλλεται και πανυγυρίζει και χαίρεται. Έρουρεμ, έρουρεμ, Χαίρε Άχραντε!

Γηγενείς σκιρτάτε και χαίρεσθε, τάξεις των αγγέλων ευφραίνεσθε. Έρουρεμ, έρουρεμ, Χαίρε Δέσποινα!

Δέξου Βηθλεέμ τον Δεσπότην σου, Βασιλέα πάντων και Κύριον. Έρουρεμ, έρουρεμ, Χαίρε Άχραντε!

Κάλαντα Πόντου

Χριστός γεννέθεν, χαρά σον κόσμον χα, καλή ώρα, καλή σ' ημέρα

Χα, καλόν παιδίν οψέ γεννέθεν, οψέ γεννέθεν, κι ουρανοστάθεν.

Το εγέννεσεν η Παναΐα. Το ενέστεσεν Αϊ-Παρθένος.

Εκαβάλκεψεν χρυσόν πουλάρι και εκατήβεν σο σταυροδρόμι. Σταυρουδρόμι και μυροδρομι

Έρπαξαν άτόν οι χιλ' Εβραίοι, χίλ' Εβραίοι και μύρ' Εβραίοι χιλ' Εβραίοι και μύρ' Εβραίοι.

Ασ' ακρέντικα κι άσ' σην καρδίαν αίμαν έσταξεν, χολήν κι εφάνθεν.
ούμπαν έσταξεν και μύρος έτον μύρος έτον και μυρωδία.

Εμυρίστεν ατ' ο κόσμον όλεν για μυρίστ' ατό και σύ αφέντα μ’. Σύ αφέντα, καλέ μ' αφέντα

Έρθαν τη Χριστού τα παλικάρεα και θυμίζνε το νοικοκύρην, νοικοκύρη μ και βασιλέα.

Δέβα σο ταρέζ και ελα σην πόρτας, δωσ’ μας ούβας και λεφτοκάρεα κι αν ανοι'εις μας χαράν σην πόρτα 'σ.

Κάλαντα Καππαδοκίας

Καλήν εσπέραν άρχοντες κι αν είναι ορισμός σας Χριστού τη Θεία γέννησιν να πω στ’ αρχοντικό σας
Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλη

οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρει η φύσις όλη
Εν τω σπηλαίω τίκτεται, εν φάτνη των αλόγων
ο βασιλευς των ουρανών και ποιητής των όλων.

Εκ της Περσίας έρχονται τρεις Μάγοι με τα δώρα
άστρον λαμπρόν τους οδηγεί, χωρίς να λείψει ώρα.
Γονατιστοί τον προσκυνούν και δώρα του χαρίζουν
σμύρνα, χρυσόν και λίβανον, Θεόν τον ευφημίζουν.

Και επληρώθη το ρηθέν, προφήτου Ησαΐου
μετά των άλλων προφητών και του Ιερεμίου.
Φωνή ηκούσθη εν Ραμά, Ραχήλ τα τέκνα κλαίει παραμυθήν ουκ ήθελεν, ότι αυτά ουκ έχει.

Ιδού όπως σας είπαμεν όλην την υμνωδίαν του Ιησού μας του Χριστού, γέννησιν την αγίαν.
Χρόνους πολλούς να χαίρεσθε, πάντα ευτυχισμένοι σωματικώς και ψυχικώς να είσθε πλουτισμένοι.

Του Ιησού μας του Χριστού, γέννησιν την αγίαν χρόνους πολλούς να χαίρεστε πάντα με ευτυχίαν. Στην εκκλησιά να τρέξετε πάντα με προθυμίαν και του Θεού ν’ ακούσετε τη θεία λειτουργία.

Δώσε και μας τον κόπο μας αν είναι ορισμός σας και ο Χριστός μας πάντοτε να είναι βοηθός σας

Κάλαντα Ανατολικής Θράκης

Σαράντα μέρες, σαράντα νύχτες, η Παναγιά μας κοιλοπονούσε.

Κοιλοπονούσε, παρακαλούσε, τους Αρχαγγέλους, τους Ιεράρχες.

-Σεις Αρχάγγελοι, σεις Ιεράρχες, να πα’ να φέρτε μύρο και μόσχο.

Κι οι Αρχαγγέλοι για μύρο πάνε κι οι Ιεράρχες για μόσχο τρέχουν.

Κι ώσπου να πάνε κι ώσπου να έρθουν, η Παναγιά μας ξελευτερώθει.

Χριστός γεννιέται, χαρά στον κόσμο, χαρά στον κόσμο, στα παλικάρια.

Στην κούνια το ΄βαλαν και το κουνούσαν, και το κουνούσαν, το τραγουδούσαν.

Σαν ήλιος λάμπει, σα νιο φεγγάρι, σα νιο φεγγάρι, το παλικάρι.

Φέγγει σε τούτον το νοικοκύρη, με τα καλά του, με τα παιδιά του, με την καλή τη νοικοκυρά του.

Κάλαντα Ερυθραίας Μ. Ασίας

Χριστούγεννα -πρωτούγεννα, πρώτη γιορτή του χρόνου.

Εβγάτε νιοι και μάθετε, που ο Χριστός γεννιέται, γεννιέται κι ανατρέφεται, με μέλι και με γάλα.

Το μέλι τρων οι άρχοντες, το γάλα οι αφεντάδες, και το μελισσοβότανο, το λούζονται οι κυράδες.

Σ΄ αυτό το σπίτι που ΄ρθαμε, τα ράφια είν' ασημένια, του χρόνου σα ξανάρθομε, να ΄ναι μαλαματένια.

Σ' αυτά τα σπίτια που ‘ρθαμε, πέτρα να μη ραΐσει, κι ο νοικοκύρης κ' η κερά, χίλια χρονιά να ζήσει.

Πολλά 'παμε τ' αφέντη μας, ας πούμε της κεράς μας, κερά ψηλή, κερά λιγνή, κερά καμαροφρύδα,

έχεις και κόρην όμορφη, που δεν έχει ιστορία, μηδέ στη πόλη βρίσκεται μηδέ στη Καισαρεία.

Έχεις και γιον στα γράμματα, υγιόν εις το ψαλτήρι, να τον αξιώσει ο Θεός, να βάλει πετραχήλι.

Επιμέλεια κειμένου: Πηνελόπη Ν. Δάλλη

Φωτογραφία εξωφύλλου του 1922 με χειρόγραφη λεζάντα: Η φιλαρμονική των νέων Αϊδινίου παιανίζουσα κάτωθεν του διοικητηρίου

Για τα κάλαντα Πρωτοχρονιάς και Θεοφανείων, βλ. στους παρακάτω συνδέσμους αντίστοιχα:

https://mnimesellinismou.com/neoteriellada/-protoxroniatika-kalanta

https://mnimesellinismou.com/neoteriellada/-kalantatheofaneion