Λάμπρος Κωνσταντάρας

Ο Λάμπρος Κωνσταντάρας γεννήθηκε στις 13 Μαρτίου του 1913 στην οδό Πλουτάρχου 13 στο Κολωνάκι, σύμπτωση που δεν έπαψε ποτέ να τον ενοχλεί καθότι προληπτικός και με αρκετές εμμονές, αλλά που τελικά καθόλου “γρουσούζικη” δεν στάθηκε αυτή η σύμπτωση στην πορεία της ζωής του.

Υπήρξε γόνος εύπορης οικογένειας της Κωνσταντινούπολης με κύρος και “καλό όνομα”, που διατηρούσε κοσμηματοπωλείο στην οδό Βουκουρεστίου στο Κολωνάκι.

Μετά τον πρόωρο θάνατο του πατέρα του στα 35 μόλις χρόνια του από καρδιακή ανακοπή, η μητέρα του αναγκάστηκε να μεγαλώσει μόνη της τα τρία παιδιά τους, τον Λάμπρο, την Σάσα και την Μήτση, τα οποία όφειλαν να αντανακλούν τη φήμη και την υπόληψη της οικογένειας απ’ όπου προέρχονταν, κατά τις επιταγές της εποχής.

Ο Λάμπρος είχε μεγάλη κλίση στο αθλητισμό κι έτσι αγωνίζονταν στην πολυαγαπημένη του ΑΕΚ ως τερματοφύλακας στην Β’ ομάδα. Διάσημος όμως έγινε από το ανεξίτηλο σημάδι που άφησε στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου.

Όλοι σχεδόν οι Έλληνες μεγαλώσαμε με την προσμονή της αρχοντικής του παρουσίας παλιότερα στους κινηματογράφους και αργότερα στους τηλεοπτικούς δέκτες μας. Η εύστοχη αναπάντεχη ατάκα του που έβγαινε σχεδόν αυθόρμητα από το το στόμα του ήταν αρκετή για να καθηλώσει και τον πιο δύσκολο θεατή.

Στην προσωπική του ζωή, ο Λάμπρος Κωνσταντάρας, ήταν ένας όχι πολύ εύκολος άνθρωπος με διάφορες εμμονές, που όμως κατείχε ένα ελεύθερο πνεύμα που δεν έμπαινε εύκολα σε καλούπια, ενώ φτιάχνοντας τους δικούς του κανόνες, κέρδισε επάξια μια θέση στο πάνθεον της ελληνικής υποκριτικής.

Ο Λάμπρος όντας αντιδραστικός από μικρός, δεν μπορούσε να πειθαρχήσει στις προσδοκίες που είχε η οικογένειά του απ’ αυτόν.

Μετά από την μεγάλη επιμονή της όμως αναγκάστηκε να καταταγεί το 1930 στην Σχολή Υπαξιωματικών του Ναυτικού στην Κέρκυρα, παρότι αυτό ήταν κάτι που δεν επιθυμούσε καθόλου.

Εκεί έμελλε να γνωρίσει τον άνθρωπο με τον οποίο τους έδεσε βαθιά φιλία διά βίου. Τον Οδυσσέα Αλεπουδέλη, που αργότερα έγινε ο γνωστός σε όλους μας Οδυσσέας Ελύτης.

Η στρατιωτική πειθαρχία όμως δεν ταίριαζε καθόλου στον συγκεκριμένο ατίθασο17χρονο, κι έτσι μια μέρα αποφασίζει να δραπετεύσει.

Ζητάει από τον φίλο του Οδυσσέα να τον ακολουθήσει κι εκείνος το σκέφτεται αλλά τελικά το μετανιώνει, κι ο Λάμπρος αποφασίζει να προχωρήσει έστω και μόνος του το παράτολμο σχέδιό του. Μόλις νυχτώνει βουτάει στα παγωμένα νερά του Ιονίου και κολυμπά ανοιχτά της Κέρκυρας μέχρι την νήσο Βίδο.

Προκειμένου να γλυτώσει το στρατοδικείο, μεσολάβησαν οι υψηλές γνωριμίες της οικογενείας του και το 1934 στέλνουν τον Λάμπρο στο Παρίσι για να σπουδάσει χρυσοχοΐα.

Τα δικά του όνειρα όμως για τη μετέπειτα ζωή του δεν περιελάμβαναν ούτε την χρυσοχοΐα. Έτσι ο Λάμπρος εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, και βάζοντας σε δεύτερη μοίρα τις σπουδές, απολάμβανε την όμορφη νυχτερινή ζωή που προσέφερε η πόλη του φωτός.

Τότε η οικογένειά του σταμάτησε να τον χρηματοδοτεί ώστε να αναγκαστεί να αλλάξει τακτική, κάτι που δεν συνέβη καθώς ο πεισματάρης Λάμπρος, άρχισε να κερδίζει τη ζωή του, κάνοντας διάφορα επαγγέλματα, ώσπου κάποιος του πρότεινε να εκμεταλλευτεί την όμορφη εμφάνισή του και να δουλέψει ως μοντέλο καθώς είχε όλα τα απαραίτητα προσόντα γι’ αυτή τη δουλειά.

Ξεκινά λοιπόν να δουλεύει ως φωτομοντέλο για τη “Peugeot” την “Philips” αλλά κυρίως για τον Κριντ, που αποτελούσε τον μεγαλύτερο ράφτη του Παρισιού εκείνης της εποχής.

Η ενασχόλησή του με το θέατρο ήταν αποτέλεσμα τυχαίων γεγονότων, καθώς του ζητήθηκε από κάποιον φίλο του να τον αντικαταστήσει σε μια θεατρική παράσταση, όπου το μόνο που είχε να κάνει ήταν να δώσει ένα ποτήρι νερό στην πρωταγωνίστρια που υποκρίνονταν λιποθυμία σε μία από τις σκηνές του έργου.

Αναμνηστική φωτογραφία με τους συμπολεμιστές του

Ο Κωνσταντάρας όμως στη σκηνή, σήκωσε στα χέρια τη “λιπόθυμη” η οποία για κακή ή καλή του τύχη του έπεσε. Χωρίς να “τα χάσει” την ξανασήκωσε και συνέχισε παίρνοντάς της έξω απ’ τη σκηνή.

Ο σκηνοθέτης της παράστασης έμεινε άναυδος με την μεγάλη ψυχραιμία του “κομπάρσου” και του πρότεινε να μαθητεύσει κοντά του.

Ξεκινά λοιπόν να παρακολουθεί μαθήματα στη δραματική σχολή του, και παράλληλα ξεκινάει και την καριέρα του σε ρόλους ζεν πρεμιέ του γαλλικού θεάτρου με το όνομα Constant D’ Aras, που θα γινόταν ευκολότερα αποδεκτό από το γαλλικό κοινό.

Με την αγαπημένη του επί σειρά ετών, Άννα Καλουτά

Μέσα σε μικρό διάστημα ο Λάμπρος Κωνσταντάρας ήταν ήδη μέσα στους πέντε πρώτους απ’ τους πολλά υποσχόμενους ηθοποιούς του γαλλικού θεάτρου.

Με δική του απόφαση επιστρέφει στην Ελλάδα το 1938 προκειμένου να υπηρετήσει την πατρίδα.

Παράλληλα έκανε αρκετές απόπειρες για ενταχθεί στο ελληνικό θέατρο όμως οι κριτικές δεν ήταν καλές αφού η φινέτσα και το παράστημά του, φάνταζαν ξένα στο ελληνικό κοινό.

Δυο χρόνια αργότερα τον βρήκε στην Αθήνα ο ελληνοιταλικός πόλεμος, κι ο Κωνσταντάρας φεύγει με ενθουσιασμό για την πρώτη γραμμή του μετώπου μαζί με τον φίλο του, Οδυσσέα Ελύτη.

Με την αδερφή του Μήτση, συμπρωταγωνίστριά του σε πολλές ταινίες

Κατά τη διάρκεια του πολέμου τραυματίζεται και ο Ελύτης είναι αυτός που τον μεταφέρει στο νοσοκομείο. Το θραύσμα από σφαίρα αυτή στο γοφό του έμελλε να τον ταλαιπωρήσει για όλη του την ζωή.

Εν μέσω της γερμανικής κατοχής γνωρίζει την Γιούλη Γεωργοπούλου, και παντρεύονται το 1945. Η θυελλώδης σχέση τους απέδωσε ένα καρπό, τον γιο τους και μετέπειτα γνωστό δημοσιογράφο, Δημήτρη Κωνσταντάρα. Το ζευγάρι χώρισε πολύ γρήγορα με κύρια αιτία τον έρωτα του Κωνσταντάρα για την Άννα Καλουτά με την οποία επίσης χώρισε μετά από περίπου 8 χρόνια σχέσης.

Ο Κωνσταντάρας επιμένει να παίζει δραματικούς ρόλους, όμως τώρα οι κριτικές αρχίζουν να τον ευνοούν. Η απόφασή του να συμμετάσχει σε κωμωδίες όμως, ήταν αυτή έκανε το κοινό να τον αγαπήσει και να ξεχάσει κάθε προηγούμενη δουλειά του.

Πρωταγωνίστησε σε δεκάδες ταινίες, κάνοντας συνήθως τον οικονομικά άνετο μεσήλικα Έλληνα, που με με τις ιδιαίτερες επιλογές του ή προσπαθώντας να διαχειριστεί διάφορες περίεργες καταστάσεις, εντυπωσιάζει και διασκεδάζει τους θεατές.

Οι ερμηνείες του στις ταινίες πάμπολλες και αξέχαστες: «Υπάρχει και φιλότιμο», «Η γυναίκα μου τρελάθηκε», «Η χαρτοπαίκτρα», «Δεσποινίς ετών 39», «Η βίλα των οργίων», «Κάτι κουρασμένα παλικάρια», «Η Αλίκη στο Ναυτικό», «Ο τρελός τα ‘χει 400», «Ο τρελοπενηντάρης», «Τι 30, τι 40, τι 50» και τόσες άλλες, τον καθιέρωσαν ως έναν από τους πιο ταλαντούχους και διαχρονικούς κωμικούς του ελληνικού σινεμά.

Τη δεύτερη γυναίκα του, Φιλιώ, την γνώρισε το 1961, όταν εκείνη ήταν μόλις 23 ετών κι εκείνος ήδη 48. Παντρεύτηκαν δέκα χρόνια αργότερα και έζησαν μια ήσυχη οικογενειακή ζωή μέχρι τον θάνατό του. Οι υπόλοιπες σχέσεις του όμως παρέμειναν τρικυμιώδεις. Οξύθυμος και με ισχυρό ταπεραμέντο, χειμαρρώδης αλλά και αξιαγάπητος, είχε προκαλέσει διάφορες αντιδράσεις στον φιλικό και επαγγελματικό του κύκλο.

Με τη δεύτερη συζυγο του φιλιω

Τη δεκαετία του ’70 ο Κωνσταντάρας παρουσίασε διαβήτη αλλά αρνούνταν να προσέξει την διατροφή του. Το πρώτο εγκεφαλικό επεισόδιο ήρθε το 1978 και έκτοτε δεν ήταν ποτέ ξανά ο ίδιος.

Μετά το εγκεφαλικό πρωταγωνίστησε μονάχα στην ταινία «Ο Λαμπρούκος Μπαλαντέρ», στην οποία είναι εμφανώς αλλαγμένος ενώ το1983, παθαίνει δεύτερο εγκεφαλικό, που του δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στην ομιλία.

στη βάφτιση του εγγονου του

Τα δύο τελευταία χρόνια της ζωής του τα περνάει στη Βάρκιζα, καθηλωμένος σε μια καρέκλα και απομονωμένος από δική του επιλογή. Πεθαίνει στις 28 Ιουνίου του 1985, σε ηλικία 72 ετών, και η εξαίσια φωνή του σιγεί για πάντα, προκαλώντας αισθήματα θλίψης σε ολόκληρη την Ελλάδα.

Κείμενο: Πηνελόπη Ν. Δάλλη

Πηγές:

• Δημήτρης Κωνσταντάρας, Λάμπρος Κωνσταντάρας. Μέσα απ’ τα δικά μου μάτια, Εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 1997

• Αρχείο ΕΡΤ, https://archive.ert.gr/

• AthensMagazine.gr

• Ψηφιοποιημένες συλλογές ΕΛΙΑ, eliaserver.elia.org.g

• Κινηματογραφικός Οργανισμός Καραγιάννης-Καρατζόπουλος, karagiannis-karatzopoulos.com

• Λάμπρος Κωνσταντάρας @lampros.konstantaras