Μικρασιατικός Ναός Αγ. Χαραλάμπους: Από τον Τσεσμέ, στο Βαρβάσι Χίου
Ο Καθεδρικός Μικρασιατικός Ναός του Αγίου Χαραλάμπους, βρίσκεται στο Βαρβάσι της Χίου.
Κτίστηκε το 1927 από τους διωγμένους Μικρασιάτες πρόσφυγες που ήρθαν στη Χίο μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του1922, και διέμεναν στην περιοχή Βαρβάσι της πόλης της Χίου. Λόγω της πρόχειρης κατασκευής του υπέστη σοβαρές ζημιές στους σεισμούς του 1949, και έτσι το 1967 κατεδαφίστηκε και ξαναχτίστηκε από την αρχή.
Ένα από τα σημαντικότερα κειμήλια του Ναού είναι η Ιερή Εικόνα του Αγίου Χαραλάμπους, η οποία χρονολογείται το 1877 και προέρχεται από τον Άγιο Χαράλαμπο Κρήνης (Τσεσμέ).
Ο Τσεσμές γνωστός στους Έλληνες ως Κρήνη, είναι παραθαλάσσια πόλη και περιφέρεια στο δυτικό άκρο της Τουρκίας, στην επαρχία της Σμύρνης και 85 χλμ μακριά από την πόλη της Σμύρνης, στο ανατολικό άκρο της χερσονήσου της Ερυθραίας.
Η πόλη αυτή βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το νησί της Χίου σε απόσταση μόλις εννέα ναυτικών μιλίων.
Σε έναν κόλπο βορειοδυτικά της Κρήνης, στο σημερινό χωριό Ildırı, στην αρχαιότητα βρισκόταν η αρχαία ιωνική πόλη Ερυθρές, και η σημερινή πόλη ονομάζονταν Κύσος. Η ανάπτυξή της ξεκίνησε στους Βυζαντινούς χρόνους, ενώ κατά τον 14ο αιώνα συνάντησε τη μεγαλύτερη ακμή της. Την πόλη κατέλαβε ο Βαγιαζήτ Β’ το 1508.
Ο Ναός του Αγίου Χαραλάμπους στον Τσεσμέ σήμερα
Κατά τη διάρκεια των Ορλωφικών τον Ιούλιο του 1770, στην πόλη διεξάγει η γνωστή ναυμαχία του Τσεσμέ, που έληξε με τη νίκη του ρωσικού ναυτικού. Η πόλη ανέκαμψε εκ νέου κατά τον 19ο αιώνα, όταν εγκαταστάθηκαν εκεί μετανάστες από τα νησιά του Αιγαίου και από την Πελοπόννησο (Μωραΐτες), και πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή έφτασε να έχει 19.000 κατοίκους, εκ των οποίων οι 17.000 ήταν Έλληνες.
Η Κρήνη της Μ. Ασίας αποτελούσε ξεχωριστή Μητρόπολη, και ο μητροπολιτικός ναός της, ήταν αφιερωμένος στον Άγιο Χαράλαμπο, ενώ παλιότερα, η περιοχή ανήκε στην Ιερά Μητρόπολη Εφέσου, στην οποία υπαγόταν ο Χωροεπίσκοπος Κρήνης.
Ο ναός του Αγίου Χαραλάμπους στην Κρήνη της Μ. Ασίας, χρησιμοποιείται σήμερα από το δήμο Τσεσμέ ως πολυχώρος, ενώ λειτούργησε για πρώτη φορά ως εκκλησία μετά τη μικρασιατική καταστροφή τον Φεβρουάριο του 2016.
Σύμφωνα με μαρτυρίες την εικόνα έφερε στη Χίο ένας Τούρκος βαρκάρης ο οποίος την είχε πάρει από την Μητρόπολη Κρήνης, όταν είδε ένα όραμα με τον Άγιο Χαράλαμπο να τον προστάζει να τον μεταφέρει στο καινούριο του "σπίτι". Στο Ναό φυλάσσεται επίσης και Ιερό Λείψανο του Αγίου Χαραλάμπους.
Τον νάρθηκα του Ναού κοσμούν δύο τοιχογραφίες που αναπαριστούν την ιστορία του Ναού και τον ξεριζωμό των Ελλήνων της Μικράς Ασίας.
Στη μία πλευρά γίνεται αναπαράσταση της άφιξης της Ιερής Εικόνας του Αγίου Χαραλάμπους στη Χίο με τον Τούρκο βαρκάρη, ενώ στην άλλη γίνεται αναπαράσταση του διωγμού των προσφύγων όπως ιστορήθηκε στις αφηγήσεις ζώντων προσφύγων.
Η εκκλησία ρυθμολογικά ανήκει στην τρίκλιτη κεραμοσκέπαστη Βασιλική χωρίς τρούλο, ενώ το Καθολικό (κύριο μέρος του ναού) είναι χτισμένο από πέτρα Θυμιανών, και αποτελείται από Νάρθηκα, Κυρίως Ναό και Ιερό Βήμα.
Ο ναός είναι διακοσμημένος με τοιχογραφίες δουλεμένες σε καμβά, τις οποίες φιλοτέχνησε ο Αθηναίος Αγιογράφος Μιχαήλ Δουζενάκης μεταξύ των ετών 1986-1991.
Κείμενο: Πηνελόπη Ν. Δάλλη
Πηγές
Κωνσταντίνος Μιλ. Αναγνώστου,
(τον οποίο ευχαριστούμε ιδιαιτέρως για την αυθόρμητη αποστολή του υλικού)
Μικρασιάτης.gr
Εφημερίδα Αλήθεια.gr
